khuvuonmolly@gmail.com
/
Địa chỉ :
Số điện thoại liên hệ:

Cơ chế buông bỏ – Kho cảm xúc nội tâm tác động làm tổn thương chúng ta như thế nào? Làm sao để buông bỏ kho cảm xúc ấy?

Author Avatar

Gem

author

Buông bỏ được đời sẽ nhẹ tênh. Buông bỏ rồi lòng sẽ nhẹ nhõm.

Hiểu về cách phản ứng của cảm xúc để có thể hiểu được cơ chế buông bỏ

Xem thêm: Cảm xúc – Hiểu cảm xúc để tự chữa lành

Khi một cảm xúc xuất hiện trong cuộc sống, chúng ta thường có những cách cơ bản để xử lý cảm xúc ấy: ức chế, bộc lộ và tránh né.

1. Ức chế cảm xúc

Ức chế cảm xúc là một cách phổ biến, hay được sử dụng, vẫn thường được gọi là kìm nén cảm xúc.

Vì sao chúng ta ức chế cảm xúc của chính mình?

Vì sao lại chọn ức chế cảm xúc? Đó là bởi vì ta được dạy rằng cảm xúc A là không tốt, là đáng xấu hổ, là tồi tệ… Chúng ta mang nhiều mặc cảm về chính cảm xúc của mình, thậm chí là cảm thấy tội lỗi về chính cảm xúc của mình. Một cách tự nhiên, ta kìm nén cảm xúc ấy, và cố gắng không cảm nhận nó.

Những cảm xúc bị ức chế, tích tụ vào kho cảm xúc của bạn. Bạn lưu trong mình kho cảm xúc tức giận, kho cảm xúc buồn đau, kho cảm xúc tự ái… Việc lặp đi lặp lại những hình ảnh, ký ức liên quan thậm chí còn làm gia tăng cảm xúc mãnh liệt hơn, kho cảm xúc trở nên đầy hơn.

Những cảm xúc bị ức chế, nhốt vào kho, sẽ chẳng bao giờ biến mất. Chúng chỉ chờ một ngày nào đó, hoặc nhiều ngày nào đó được bùng nổ và thoát ra ngoài.

Biểu hiện của ức chế cảm xúc

  • Phủ nhận

Vì cảm thấy xấu hổ và tội lỗi về cảm xúc của mình nên chúng ta thường hay phủ nhận nó. Chúng ta phủ nhận rằng mình giận dữ, dù mình đang giận dữ thật. Chúng ta phủ nhận mình tự ái, và tìm nhiều lý do bao biện cho hành động/lời nói của chúng ta. Chúng ta phủ đầu đối phương bằng cách nói rằng “không biết gì về tôi thì đừng có nói” hoặc “bạn hiểu sai về tôi rồi”. Thực tế là chính chúng ta đang không hiểu chính mình.

Có lẽ đối phương không biết một vài thứ về bạn thật, ít nhất là họ không biết rằng bạn có đầy một kho cảm xúc tự ái, và luôn phủ nhận tính tự ái của bản thân, trong khi bề ngoài của bạn ngày càng thể hiện ra rằng bạn là một kẻ vô cùng tự ái.

  • Phóng chiếu

Cảm xúc bị ức chế còn được phóng chiếu lên người khác. Bạn có trong mình kho cảm xúc tức giận, và bạn nhìn thấy mọi người khiến bạn tức giận. Bạn có kho cảm xúc tự ti, và bạn thấy những hoàn cảnh khiến bạn tự ti. Bạn có kho nỗi sợ, và bạn nhìn ai cũng thấy đáng sợ. Bạn phóng chiếu kho cảm xúc của mình lên mọi thứ xung quanh. Thực tế những gì xung quanh bạn đều vô tính. Bạn đổ lỗi cho mọi thứ, mọi người, mọi hoàn cảnh. “Anh ta làm tôi tức giận.” “Bạn bè làm tôi bực bội.” Nó khiến tôi sợ hãi.”

Có một nghịch lý là ghét điều gì lại đi tìm kiếm điều ấy. Con người cảm thấy tội lỗi, xấu hổ về cảm xúc của mình, cất giấu, đè nén nó vào kho cảm xúc. Từ chối cảm xúc ấy, và phủ nhận nó. Sau đó lại tìm kiếm nó trên người khác. Thu nhặt nó cất vào trong mình, cho đến khi không còn chứa nổi nữa thì nổ tung.

Các cảm xúc tích cực cũng có thể bị kìm nén. Tình yêu bị kìm nén có thể dẫn đến yêu mến thú cưng quá đà, thần tượng idol quá mức. Những người mang nỗi sợ mất mát thì lại ham muốn sự gắn bó quá mức, và tính chiếm hữu cao.

2. Bộc lộ

Bộc lộ là một cách phổ biến con người dùng để trút một phần cảm xúc nào đó ra khỏi người mình. Cảm xúc được đưa ra ngoài thông qua những lời nói, hành động và cử chỉ. Việc bộc lộ cảm xúc làm cho áp lực trên bề mặt vơi đi phần nào.

Tuy nhiên, việc bộc lộ cảm xúc lại có xu hướng lan truyền cả xúc ấy đi khắp nơi. Nếu chúng ta trút cảm xúc tiêu cực của mình lên người khác, họ lại phải tìm cách xử lý mớ cảm xúc tiêu cực ấy. Họ loay hoay giữa các lựa chọn: ức chế, bộc lộ hay là tránh né chúng. Hiển nhiên, là vì họ nhận cảm xúc tiêu cực ấy từ ta, nên họ cảm thấy rằng ta đang tấn công họ. Trạng thái phòng vệ sẽ dần được đề cao, khoảng cách sẽ được tạo nên, và mối quan hệ có thể đi đến đổ vỡ nếu quá nhiều lần ta bộc lộ cảm xúc tiêu cực với họ.

3. Tránh né

Một số người sẽ tìm cách để phân tâm chính mình khỏi những cảm xúc tiêu cực. Chúng ta xem phim, nghe nhạc, đọc sách, nhậu nhẹt, hoặc là làm việc đến điên cuồng. Nhiều cơn nghiện được hình thành để giúp ta trốn tránh thực tại: nghiện công việc, nghiện rượu, nghiện thuốc, nghiện shopping, nghiện làm tình, nghiện mạng xã hội, nghiện game, nghiện nói chuyện, nghiện vui chơi tiệc tùng…

Hiểu một cách cơ bản, thì chúng ta sợ đối diện với chính mình. Sợ phải nhìn nhận những cảm xúc bên trong mình. Sợ phải một mình. Một mình đúng nghĩa một mình, không sách vở, không tivi hay điện thoại, không rượu bia, thức ăn, không gì cả.

Việc lảng tránh chính mình không làm cho mọi thứ tốt lên, mà còn làm kiệt quệ thêm năng lượng của bạn. Bạn phải dành năng lượng ra cho những thứ kia, trong khi mớ cảm xúc hỗn độn của bạn vẫn còn đó. Một người càng cố gắng lảng tráng, càng đánh mất cơ hội để nhìn nhận chính mình và cơ hội để phát triển bản thân. Vì thế mà cuối cùng bạn không còn khả năng nhận thức. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến mù cảm xúc.

Thế giới quan được tô màu bằng kho cảm xúc

Góc nhìn, thế giới quan của ta bị phụ thuộc vào kho cảm xúc cất giấu bên trong ta. Vạn vật, vạn sự, và cả 8 tỷ con người ngoài kia đều bị ta gắn mác theo ý của mình. Ta không nhìn mọi thứ như nó vốn là, mà thông qua lăng kính sắc màu của của xúc.

Những người chứa đựng bên trong mình quá nhiều nỗi sợ thường nhìn thế giới qua lăng kính của nỗi sợ. Họ luôn trong trạng thái lo sợ và cảnh giác. Thế giới này thật đáng sợ với người này. Trong mắt của kẻ mà bên trong mình chỉ có sự tức giận, thì thế giới này chỉ toàn là những thứ bực bội, lộn xộn và gây khó chịu. Còn trong mắt của kẻ đang yêu thì thế giới này tràn đầy tình yêu. Họ nhìn thấy tình yêu ở khắp mọi nơi, đâu đâu cũng là cái hay, cái đẹp của tình yêu. Họ cảm nhận rằng: nhờ có tình yêu mà thế giới này mới tươi đẹp như thế.

Chính nội tâm mới là thứ tô màu cho thế giới này. Nếu ta buông bỏ sự ích kỷ, ta thấy thế giới này thật hào phóng. Nếu ta buông bỏ sự bất công, ta sẽ nhìn thấy mọi thứ thật công bằng.

Kho cảm xúc khiến con người áp lực, căng thẳng

Căng thẳng, hay áp lực là kết quả của sự dồn nén cảm xúc bên trong. Điều này thúc đẩy con người ta tìm kiếm những giải pháp giải tỏa áp lực. Cảm giác bùng nổ, phát điên, thể hiện cơn thịnh nộ ra ngoài cũng là một cách mà con người tin là có thể giúp mình giải tỏa. Vì thế bạn tìm kiếm thêm những thứ, người, việc sẽ kích thích mình, khiến bản thân nổ tung. Sau đó bạn sẽ thỏa mãn bằng cách đổ lỗi tất cả là do những yếu tố bên ngoài (thứ, người, việc). “Là họ làm tôi tức giận.” “Là việc đó làm tôi mất kiểm soát.” Những cảm xúc bị đè nén luôn tìm nơi để xả, và tận dụng mọi sự kiện, con người và sự việc xung quanh để làm ngòi nổ.

Nếu không đủ tỉnh táo, bạn sẽ nghĩ và cho rằng “chính anh ta/cô ta/họ làm tôi tức giận”. Hãy thử nghĩ xem, nếu bên trong bạn không phải có sẵn kho thuốc nổ, thì làm sao có thể nổ. Nếu bên trong bạn không phải là một kho chứa đầy, thì làm sao có thể hết sức chứa mà bùng nổ. Cảm xúc của bạn là thuốc nổ trong kho, càng dồn nén càng đầy, càng ức chế càng hết sức chứa.

Một kẻ ngờ nghệch sẽ liên tục trách móc người khác làm mình nổ tung. Người thấu hiểu chính mình thì biết rõ rằng là do mình đã cất giữ quá nhiều chất dễ cháy bên trong, đến mức không còn chỗ chứa thì phải nổ thôi.

Buông bỏ kho cảm xúc

Nếu một người có thể buông bỏ được kho cảm xúc bên trong mình thì họ sẽ tự do hơn, và không còn cảm thấy mình bị tác động bởi yếu tố bên ngoài. Khi bạn liên tục buông bỏ kho cảm xúc tức giận, thì những hoàn cảnh bên ngoài rất khó hoặc không thể làm bạn tức giận. Hoặc khi bạn liên tục buông bỏ kho cảm xúc tự ái, thì chẳng ai xung quanh có thể làm bạn tự ái nữa.

Việc buông bỏ không chỉ diễn ra một lần, mà khá nhiều lần. Mỗi lần buông bỏ một ít, lòng bạn sẽ nhẹ nhõm đi một chút. Mỗi lần buông bỏ một ít, đời sẽ trong trẻo thêm một chút. Mỗi lần buông bỏ một ít, tâm bạn sẽ bình an hơn một chút.

Xem thêm: Buông bỏ để trở về với chính mình

Buông bỏ bằng cách nào?

Không ép cảm xúc biến mất. Không đánh giá hay phán xét nó. Không giấu giếm nó. Không lơ nó. Không lẩn trốn nó. Không né tránh nó. Không sách, báo, điện thoại, tivi, mạng xã hội, không thuốc lá, rượu bia, không nhậu nhẹt, đám đông, bạn bè. Chỉ một mình ta với ta, đối diện cảm xúc này. Quan sát những gì đang diễn ra trong lồng ngực mình, trong tâm trí mình. Quan sát những gì nặng nề bên trong. Quan sát cả sự ấm ức bị chôn giấu. Cứ để bản thân bật khóc nếu cảm xúc vỡ òa và nước mắt muốn tuôn rơi. Quán sát cảm xúc trong 5p, 1 tiếng, nhiều tiếng, thậm chí là nhiều ngày. Cảm xúc ấy sẽ vơi dần đi, rời khỏi bạn.

Mỗi lần buông bỏ một chút, kho cảm xúc bên trong sẽ vơi đi một chút. Cách phản ứng trước các sự việc trong cuộc sống cũng bớt gay gắt đi một chút. Thế giới vì thế cũng tốt đẹp lên thêm một chút.

Mỗi lần một chút, kho cảm xúc cất giữ trong lòng sẽ không còn. Chẳng còn điều gì làm bạn bận tâm. Đời trông thật nhẹ nhàng. Mọi sự việc chỉ đơn thuần là sự việc. Bạn không tìm kiếm gì ở con người, sự vật xung quanh. Bạn không gắn nhãn mọi thứ bằng kho cảm xúc của mình như trước kia nữa. Vì thế mà tâm bạn bình an, nhẹ nhàng và tươi mới. Không còn gì quấy rầy tâm trí bạn nữa. Không còn ai hay điều gì có thể làm bạn “tổn thương” nữa.

Xem thêm: Quy luật Buông bỏ (7 Quy luật để thành công- phần 6)

Hành trình buông bỏ kéo dài bao lâu?

Không phải chỉ buông một lần là đã xong. Sự việc chắc chắn sẽ lặp lại, cảm xúc chắc chắn sẽ diễn ra thêm lần nữa. Khi ấy không phải việc buông bỏ trước kia là vô nghĩa. Mà là vẫn còn nhiều cảm xúc tích tụ bên trong cần được buông bỏ. Khi những cảm xúc tiêu cực lặp lại, hãy lại nhắc nhở bản thân buông bỏ. Cả cuộc đời chúng ta đã nhét vào quá nhiều cảm xúc rắc rối và phức tạp. Vì thế nên có rất nhiều năng lương bị đè nén cần được gỡ bỏ.

Chúng ta vẫn thường hay chủ quan với suy nghĩ rằng “Lần trước đã làm rất tốt rồi, không cần làm thêm gì nữa.” Nhưng không phải thế. Suy nghĩ đúng đắn là Lần trước đã làm rất tốt rồi, lần này sẽ làm tốt hơn.” Hãy luôn cảnh giác với kẻ luôn muốn kéo ta quay trở lại nơi tăm tối. Những suy nghĩ “phương pháp này không hiệu quả”, “chả có ích gì đâu”, “nghe thật mơ hồ”, “thật khó hiểu” sẽ luôn xuất hiện để đưa bạn về lại với cuộc sống cũ.

Khi những suy nghĩ chống đối, muốn kéo bạn trở về lối cũ xuất hiện, có nghĩa là bạn đã đi đúng đường. Hãy lờ đi và đừng lắng nghe chúng. Chúng chưa từng đưa bạn đến với ánh sáng, cũng chưa từng đưa bạn tới nơi của bình yên. Chúng đã thế, và sẽ tiếp tục như thế.

Mỗi lần buông bỏ một ít, và tâm bạn sẽ trở nên bình yên, nhẹ nhàng và an toàn.

Đăng ký Healing 1-1

Tâm sự, chia sẻ, và nhận những giải đáp để hỗ trợ bình yên trong tâm hồn, chữa lành những tổn thương và sống cho giây phút hiện tại.

Đăng ký ngay