Nghiện tiêu cực, làm sao bỏ?

Nhiều người không thể tự chữa lành cho mình, cũng không thể làm tinh thần mình tốt lên được bởi họ có hội chứng nghiện tiêu cực.

Nghiện tiêu cực là gì?

Nghiện tiêu cực là hội chứng tâm lý có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Những người nghiện tiêu cực có xu hướng để cho tâm trí của mình chìm đắm trong đau khổ, buồn bã. Dù không khẳng định, như xu hướng sở thích của họ là những gì làm cho tâm trạng của họ chùng xuống. Họ yêu thích những chuyện buồn hơn là chuyện vui. Họ thích thú trong nước mắt hơn là nụ cười. Bằng một cách nào đó, họ đã vẽ cho mình một cuộc đời chỉ toàn sự tiêu cực.

Vì sao có những người nghiện tiêu cực?

Họ sinh ra không phải là những kẻ đã yêu thích những khổ đau. Ai sinh ra cũng tràn đầy tình yêu và kỳ vọng vào thế giới. Ai sinh ra mà chẳng từng cười khúc khích. Chỉ là có những chuyện không vui đã đến với họ. Lỗi không nằm ở những chuyện không vui ấy, chúng đến với tất cả mọi người. Chúng không thiên vị mà đến với người này, nhưng chẳng đến với người kia. Chỉ là họ đã mang nhiều chấp niệm với những gì đã xảy ra, họ không buông bỏ chúng xuống được. Họ cứ ôm mãi đau buồn vào lòng.

Và cứ thế họ không để chúng rời đi, họ giữ chúng mãi trong tâm trí mình. Lâu dần nó trở thành thói quen, thói quen thưởng thức sự tiêu cực. Nhiều người không thể sống nếu tách rời những khổ đau ra khỏi đời mình. Họ lạ lẫm với sự tích cực, hay thậm chí là cả sự bình yên trong tâm trí. Vậy nên họ từ chối những gì tốt đẹp đến với mình.

Cũng có những trường hợp con người ta chọn lấy tiêu cực, để rồi nghiện nó lúc nào không hay. Họ muốn mình trở nên đặc biệt, họ muốn được quan tâm. Họ muốn người khác phải dành thời gian cho mình. Họ chọn sự tiêu cực để được thương hại. Hoặc là để tự thương hại chính mình. Họ ôm lấy những nỗi buồn, rồi tự cảm động với chính mình.

Xem thêm: Yêu thích sự đau khổ

Làm sao để có thể cai nghiện tiêu cực?

1. Nhận thức được bản thân đang nghiện tiêu cực

Để có thể cai nghiện tiêu cực, trước hết người đó cần phải biết mình đang có sự nghiện này. Bắt buộc phải nhận thức được tình trạng của bản thân. Nhận thức là yếu tố tiên quyết để có thể tự điều trị. Nếu họ không thể nhận ra được mình đang nghiện tiêu cực, họ không thể nào thoát ra khỏi nó được.

Nếu một người không nhận ra được mình bị nghiện tiêu cực, thì vẫn có thể cai nghiện được khi có sự giúp đỡ của người thân hoặc bạn bè. Nhưng điều này thường rất khó, vì ai nấy cũng bận rộn, và thiếu kiên nhẫn. Để có được một người đồng hành chữa lành cho mình không phải là điều dễ dàng.

Khi bạn tự tìm đến để đọc bài viết này, chắc hẳn bạn đã tự nhận ra được tình trạng của mình.

2. Có mong muốn cai nghiện

Sẽ chẳng ai có thể ép bạn từ bỏ một thứ độc hại như sự tiêu cực, trừ bản thân bạn. Một khi bạn có mong muốn thoát khỏi hoàn cảnh hiện tại, bạn đã bước đi được nửa chẳng đường rồi. Chỉ có ý chí và khát khao của bạn mới mang lại kết quả.

3. Thực hành quan sát suy nghĩ của mình

Hầu hết những suy nghĩ xuất hiện mà không có sự quan sát của chủ thể. Chúng trỗi dậy, nắm quyền kiểm soát và dẫn dắt chủ thể theo ý chúng muốn. Những suy nghĩ cứ thế mà miên man trong tâm trí của bạn, đưa bạn đi từ cảm xúc buồn bã này đến đau thương khác. Việc phó mặt cho những suy nghĩ vô nghĩa kiểm soát bản thân sẽ khiến cho bạn rơi vào mộng mị, không có sự tỉnh táo.

Vì thế hãy tập thói quen quan sát những suy nghĩ của mình. Khi những suy nghĩ tiêu cực xuất hiện hãy ý thức rằng chúng đang xuất hiện. Việc ý thức được sự tồn tại của chúng, chính là một nước cờ chiếu tướng. Chúng sẽ bị tê liệt và không còn khả năng dẫn dắt bạn nữa, bởi bạn đã bắt được chúng. Lúc này bạn có 2 sự lựa chọn, hoặc là bạn chọn cả 2. Một là hít thở tự nhiên và quan sát suy nghĩ ấy cho đến khi nó biến mất, và ý thức rằng nó đã biến mất. Hai là bạn khẳng định điều ngược lại hoàn toàn với suy nghĩ vừa rồi.

Ví dụ, suy nghĩ “tôi thật tồi tệ” xuất hiện. Bạn cần phải ý thức được nó đã xuất hiện, và khẳng định điều ngược lại “Không nhé, không nhé, tôi rất tuyệt vời”. Và hít thở một cách điều hòa. Bạn cứ làm như thế cho đến khi suy nghĩ tiêu cực kia biến mất.

4. Tạo cơn nghiện sự bình yên trong tâm trí

Để loại bỏ một cơn nghiện cũ không phải là dễ dàng, nhưng sẽ dễ dàng hơn nếu bạn chọn cho mình một cơn nghiện mới. Hầu hết những người nghiện tiêu cực bởi họ đã ở trong tiêu cực quá lâu, và cảm thấy lạ lẫm với sự tích cực, sự bình yên. Để có thể hòa nhập lại và cảm thấy an toàn, thoải mái trong những điều tốt đẹp, những điều an yên, thì bạn cần làm cho mình cảm thấy nghiện cảm giác mới này.

Bạn không cần thúc ép bản thân phải ngay lập tức cảm thấy tích cực, bình yên. Chỉ cần mỗi ngày, bạn cho bản thân trải nghiệm 1 chút sự tích cực và bình yên. Chỉ cần 5-10p mỗi ngày, bạn có thể chia nhỏ mỗi lần 1 phút cho dễ dàng. Ngồi thiền 1 phút. Không phán xét, giữ yên lặng trong một phút. Tránh những suy nghĩ tiêu cực trong 1 phút. Sự lặp đi lặp lại mỗi ngày một chút sẽ giúp bạn cảm thấy dần quen thuộc với cảm giác tích cực, mà không có sự kháng cự nào.

Bởi vì những cảm giác tươi đẹp, tích cực, bình an là gốc rễ của con người, nên sau một thời gian bạn sẽ cảm thấy nghiện những cảm giác này. Và một cách tự nhiên bạn sẽ tách rời sự tiêu cực và chuyển hướng tới những điều tươi đẹp hơn.

5. Thực hành bình yên

Điều tội tệ hơn sẽ xảy ra nếu bạn đang tiêu cực mà lại cứ ép mình phải vui vẻ, phấn khởi ngay lập tức. Trạng thái tốt nhất dành cho tâm trí không phải là tích cực quá mức, phấn khích hay là lạc quan. Trạng thái tinh thần tốt nhất là sự bình yên. Việc thực hành bình yên sẽ giúp bạn dễ dàng loại bỏ sự tiêu cực, nhưng không lao đầu vào những thứ “có vẻ tích cực”. Bạn không cần phải hướng ngoại, hay hoạt ngôn để thoát khỏi những tiêu cực trong tâm trí mình. Bạn chỉ cần giữ cho tâm trí mình được bình yên.

• Thiền

Bạn không cần thiết phải ngồi thiền hàng tiếng đồng hồ. Mỗi một phút ngồi thiền sẽ là một phút bình an. Vậy nên hãy thực tập mỗi lần một phút.

Bạn cũng có thể thiền trong lúc ăn, bằng cách chỉ tập trung nhai và cảm nhận thức ăn trong miệng mình. Cảm nhận hương vị chua, cay, mặn, ngọt, đắng của món ăn. Khi nước đi trong nhà, bạn cũng có thể thiền hành. Khi bước đi hãy cảm nhận từng bước chân của mình, từng bước chân trái và từng bước chân phải.

Bất kỳ khi nào có thể bạn đều có thể thiền, không cần ép bản thân phải thiền. Hãy làm điều ấy một cách tự nhiên, để cho tâm lý của bạn không có chút phản kháng nào. Khi làm một việc gì đó, ý thức được mình đang làm nó, quan sát hành động, cảm nhận hành động đã là thiền rồi.

• Yoga

Yoga là một hoạt động có thể kéo dài từ 5-10-30-60 phút. Hoạt động này sẽ giúp cho máu huyết lưu thông trong cơ thể. Sự lưu thông máu huyết trong cơ thể sẽ làm cho tinh thần con người ta thoải mái hơn rất nhiều. Hơn thế nữa trong quá trình tập yoga, tâm trí của bạn sẽ phải tập trung hoàn toàn vào cơ thể của mình. Điều này có nghĩa là trong 5-10 phút ấy tâm trí của bạn hoàn toàn không có chút tiêu cực nào. Tâm trí của bạn đang ở trạng thái bình an hoàn toàn.

• Không phán xét

Vào những lúc cảm thấy dễ chịu, hãy đưa ra một yêu cầu nhẹ nhàng cho bản thân: trong vòng 5 phút tiếp theo, mình sẽ không phán xét bất kỳ điều gì, kể cả chính mình. Thực hành không phán xét sẽ giúp bạn tách dần với thói quen xấu này. Bạn có thể sẽ có những cảm giác lạ lẫm trong mình khi không phán xét điều gì cả, hãy duy trì nó khoảng chừng vài phút thôi. Nếu những ý nghĩ phán xét xuất hiện, bạn có thể nói: Kệ đi, không liên quan tới mình. Như thế bạn có thể dễ dàng giữ cho bản thân một khoảng thời gian ngắn không đưa ra đánh giá, nhận xét hay phán xét nào.

• Quán niệm hơi thở

Bạn có thể nằm, ngồi, đứng, không cần phải nhắm mắt, và hít thở. Khi hít vào, bạn tập trung sự quan sát của mình vào mũi, vào hơi thở mà bạn đang hít vào. Khi thở ra, bạn cũng dành toàn bộ sự tập trung của mình vào mũi và luôn không khí đang đi ra ấy. Lặp đi lặp lại như thế 5-10 hơi thở. Bạn cũng có thể hít vào đếm 1, thở ra đếm 1, hít vào đếm 2, thở ra đếm 2, cho đến khi đủ 5 (10) hơi thở. Khi hít thở có ý thức, hơi thở của bạn sẽ tự nhiên sâu hơn. Những hơi thở sâu luôn làm cho tâm trí của chúng ta thoải mái hơn và nhẹ nhàng hơn.

Xem thêm: Khởi đầu tập luyện quán niệm hơi thở

• Giữ yên lặng

Thực hành giữ yên lặng cũng không có yêu cầu đặc biệt nào cả. Bạn có thể nằm hoặc ngồi đều được. Thực hành giữ yên lặng đơn giản là bạn không nói gì, không cần phải nghĩ gì và cũng không cần phải làm bất kỳ thứ gì. 30 phút giữ yên lặng có thể sẽ khiến bạn cảm thấy buồn tay, buồn chân. Nhưng nó lại là sự thư giãn cho chính bạn. Không chỉ tâm trí được nghỉ ngơi, mà cả cơ thể của bạn cũng được nghỉ ngơi trong lúc bạn thức.

• Ngủ

Ngủ là cách tốt nhất và dễ nhất để cho tâm trí được nghỉ ngơi. Khi những cảm xúc quá lấn át bạn, bạn có thể chọn đi ngủ, để cho đầu óc được thoải mái hơn. Bạn không nhất thiết phải ngủ quá nhiều, hay là ngủ đúng vào buổi tối. Bạn có thể chợp mắt một lát 5-10 phút bất kỳ lúc nào có thể. Việc ngủ sẽ làm gián đoạn những suy nghĩ tiêu cực của bạn.

6. Không ép bản thân, không bỏ cuộc

Bạn không cần phải thúc ép mình làm những điều được hướng dẫn ở trên, hãy làm chúng khi bạn cảm thấy thoải mái. Bạn không cần phải có động lực, hoặc tràn đầy hứng khởi để thực hành và luyện tập. Bạn có thể tò mò mà thực hành, thử nghiệm cho vui. Mỗi khi không biết làm gì bạn có thể thử thực hành bình yên. Hãy xem nó như một cuộc dạo chơi, thích thì làm, không thì thôi. Việc không ép buộc bản thân sẽ làm cho tâm trí bạn không có sự phản kháng. Cảm giác chống đối, phản kháng sẽ chỉ khiến cho bạn cảm thấy mệt mỏi và rất khó để cai nghiện tiêu cực.

Cũng không cần đặt mục tiêu thời gian để cai nghiện, việc đặt mục tiêu sẽ có thể làm bạn nản lòng nếu chưa làm được. Mục tiêu là sự kích thích cho một số người, nhưng nó cũng là thứ làm nhiều người cảm thấy nản và muốn bỏ cuộc. Vì thế không có mục tiêu thì không có sự bỏ cuộc.

Kết

Để có thể loại bỏ được nghiện tiêu cực, mỗi một cá nhân đều cần phải có nhận thức và mong muốn loại bỏ nó. Nhưng tuyệt nhiên không phải là ép buộc bản thân một cách hà khắc để loại bỏ nó. Loại bỏ nghiện tiêu cực không giống như loại bỏ một cục hạch nào đó, mà chỉ cần cắt bỏ là được. Hãy để cho bản thân thoải mái, từ từ tiếp nhận những điều mới. Thực hành bình yên là cách dễ dàng và tốt nhất để bạn dần bước chân ra khỏi những tiêu cực. Cho đến khi bạn cảm thấy nghiện cảm giác bình yên, bạn sẽ không cho phép bất kỳ thứ gì làm bạn tiêu cực nữa.